Hải Nguyễn Blog

Đừng làm con trâu húc mả !

Marketing là "cái gì" ?

Một buổi chiều đẹp trời, tôi tình cờ gặp cậu em tên T lúc đang ngồi trà đá, tôi kêu nó vào ngồi cùng cho vui, cậu em này mới tốt nghiệp loại giỏi khoa Marketing - trường ĐH Kinh tế quốc dân HN. Nói lan man một lúc, tôi hỏi:

- Chú giỏi thật, anh ngày trước học dốt nên chả hiểu marketing là cái gì.
- Ah. Marketing là quảng cáo ấy mà
Tôi nghĩ bụng "WTF?" và hỏi lại:
- Ủa, em học Philip Kotler dạy thế ah?
- Ah... Căn bản thì marketing là 4P, quảng cáo thì là Promotion thôi. Hihi

Có lẽ chẳng có một Marketer nào biết trả lời câu hỏi này, bởi nếu nói theo "định nghĩa" thì mang tính hàn lâm, phụ thuộc theo cách định nghĩa của chuyên gia viết sách. Có điều là mỗi chuyên gia lại có một định nghĩa khác nhau, bởi họ định nghĩa theo cách hiểu dựa trên kiến thức qua nghiên cứu và quá trình làm việc của họ.

Ví dụ như:
Philip Kotler: "Marketing là những hoạt động của con người hướng vào việc đáp ứng những nhu cầu và ước muốn của người tiêu dùng thông qua quá trình trao đổi"
I.Ansoff: "Marketing là khoa học điều hành toàn bộ hoạt động kinh doanh từ khâu sản xuất đến tiêu thụ, quá trình này lấy thị trường làm định hướng"
Don Sexton: "Marketing là quản lý giá trị cảm nhận của khách hàng"

Blah..bla.. nhiều lắm, nhưng túm cái váy lại thì cách hiểu của các bậc gạo cội này luôn có cái đúng (theo tôi nó là đúng). Họ đều biết Marketing là số 2, có người hiểu theo cách 1+1, người theo cách 5-3... vì thế chúng ta khỏi phải bàn cãi về cái gọi là "định nghĩa" này nữa.

Hiểu ngắn gọn theo cách của tôi

Tôi cũng mạn phép đưa ra định nghĩa, dựa trên nền tảng cơ bản trong cuốn giáo trình "marketing 101" của Trump University cùng với kiến thức hạn hẹp của tôi. Thì:
Marketing là sự kết hợp giữa các hành động mang tính sách lược một cách nhất quán nhằm thực hiện mục tiêu đề ra của quá trình hoạch định chiến lược Marketing.

Tôi buộc phải dùng cách nói chung chung này bởi không thể diễn đạt được hết ý hiểu của tôi về marketing, cái tôi muốn nhấn mạnh nhất chỉ là 2 từ "Chiến lược" và "Sách lược". Đúng vậy! Marketing là sự kết hợp giữa chiến lược và sách lược, đó cũng là lý do vì sao Blog của tôi phân loại rõ ràng danh mục "Marketing chiến lược" và "Marketing sách lược".

Chỉ cần hiểu đơn giản chiến lược là việc xác định mình phải làm gì (Định vị sản phẩm, phân đoạn thị trường, nhận dạng thương hiệu, đối thủ cạnh tranh...). Còn sách lược là biết mình phải làm như thế nào (Quảng cáo, phân phối,bao bì, PR, chăm sóc khách hàng...).

Giả sử tôi là một thanh niên đang muốn lấy vợ, tôi phải tham gia vào chiến trường "cưa gái".
Chiến lược: 
- Khách hàng mục tiêu: Cô gái A với nhan sắc = (Thúy Kiều + Thị Nở)/2
- Đối thủ cạnh tranh: Anh X giàu nhưng xấu trai; anh Y nghèo mà đẹp trai.
- Tìm hiểu khách hàng: Thông qua bạn bè, tôi biết cô A thích người lập dị và đẹp trai.
- Định vị sản phẩm Tôi: Đẹp trai, tiền đủ ăn 3 bữa và có chút lập dị. Điểm mạnh nổi trội của tôi là sự lập dị mà anh X và Y không có.
- Nhận diện thương hiệu Tôi: Hình mẫu người lập dị hoàn hảo cho cô A.
- Mục tiêu: Tán được cô A trong 2 tuần.

Sách lược:
- Truyền thông: Nhắn tin làm quen với cô A và thể hiện sự lập dị của mình.
- PR: Nhờ bạn bè cô A nói tốt về mình, gồm yếu tố lập dị.
- Chào hàng: Thể hiện điểm mạnh của mình là "đẹp trai" và "lập dị" bằng cách đóng Vest đạp xích lô đưa cô A đi chơi.
- Chăm sóc khách hàng: $^!*&^^$!@###@@!
- Dự trù chi phí: 2 triệu/tháng

Ví dụ chỉ mang tính minh họa, không đầy đủ cho một kế hoạch marketing nhưng hy vọng bạn có thể hiểu được sự rạch ròi, phân định rõ ràng hai khái niệm này trong định nghĩa của tôi.


Chiến lược là điều kiện cần, sách lược là điều kiện đủ cho một kế hoạch marketing hoàn chỉnh.
Một minh chứng của tôi: Bạn search từ khóa "bán buôn quần áo" trên Google ắt sẽ còn thấy trang cuahangbanbuon.com trên trang nhất, đây là 1 minh chứng rõ ràng cho việc chỉ biết hùng hục như trâu đầu tư công sức làm SEO, và rồi thất bại khi không biết mình là ai vì chẳng có chiến lược, đến đâu thì đến vậy.

Hầu hết các đơn vị quảng cáo online, digital marketing... là cung cấp cho bạn một số công cụ của sách lược. Họ là vũ khí sắc bén, bạn là chiến binh, bạn phải là người lựa chọn sử dụng vũ khí gì và cách đánh như thế nào, bởi chỉ có bạn mởi hiểu mình mạnh cái gì và cần tránh cái gì.

Nên nhớ rằng họ tư vấn, cung cấp cho bạn cái gì thì họ cũng sẽ làm thế đối với đối thủ của bạn. Vậy để chiến thắng ko chỉ là cuộc chiến giữa các công cụ truyền thông mà là bạn muốn giá trị cốt lõi của bạn trên thương trường được khách hàng chấp nhận như thế nào.

Cũng phải nói thêm một điều kiện tất yếu đó là sản phẩm, dịch vụ. Bởi nếu sản phẩm của bạn không tốt thì cho dù kế hoạch marketing có tốt thế nào chăng nữa cũng chỉ như tăng thêm lửa để đun món "thảm họa" nhanh chín mà thôi. Hãy chắc chắn bạn sẽ bán cho khách hàng những gì mà bạn muốn cho gia đình của bạn dùng.

Marketing trước hết là chiến lược, sau mới là sách lược. Hãy biết mình là ai, cần phải làm gì, chứ đừng vội hùng hục như con trâu húc mả ngu dốt mà tôi đã từng.
Thân thắng và quyết ái!

Hiểu thêm về chiến lược: http://goo.gl/ZZ5tmw
Hiều thêm về sách lược: http://goo.gl/ZZ5tmw