Hải Nguyễn Blog

"KHÔN" một chút cũng tốt

Đêm hôm đó bỗng nhiên "thao thức vì em", mặc dù chẳng có em nào cả nhưng tự nhiên khó ngủ, tức mình mở eBook ra đọc thì đột nhiên, một người bạn trên Facebook tên là T pê mờ và hỏi ý kiến mình cho dự tính kinh doanh sắp tới của bạn ấy. Tất nhiên, nhàn cư vi hướng thiện, vì bản thân mình rất thích những bạn yêu thích và dám kinh doanh, cũng là cơ hội để học hỏi thêm. Mình xin túm cái váy lại là bạn T hỏi xem nên làm marketing thế nào cho mặt hàng...giày da, ví và thắt lưng da.

Ờ, lại là thời trang, đúng là cái ngành này thuộc dạng khét lèn lẹt, "vào dễ, ra khó" nhưng ít ra cũng đáng để thử nếu như đủ yêu thích và quyết tâm. Với câu hỏi đầy "súc tích" như thế, tôi cho rằng T đang kiếm chuyện giải khuây cho hai thằng đàn ông giữa đêm khuya mà thôi, vì tôi không thể trả lời cho T biết được cần phải làm thế nào bởi:

1. Chưa biết chất lượng thực sự mặt hàng của T ra sao.
2. Không biết T kinh doanh dạng bán lẻ hay sản xuất bỏ buôn .
3. Không biết hàng của T nhắm đến nhóm khách hàng mục tiêu nào, phân đoạn khách hàng cụ thể ra sao.
4. Không biết định vị sản phẩm của T là gì.
5. Không biết T sẽ bán ở đâu nếu mở shop, đối thủ T muốn cạnh tranh là ai.
...etc.
túm lại mình chẳng biết gì về kế hoạch kinh doanh của T, mọi khâu chuẩn bị T phải bỏ thời gian để xác định chiến lược cho mình. Tuy nhiên, là một người đã từng mở shop kinh doanh thời trang, tôi muốn nhắc T nên cẩn thận để tránh rủi ro về tài chính khi bắt đầu start-up, tôi khuyên T hãy cố gắng tận dụng nguồn lực sẵn có của người khác để giảm thiểu tối đa rủi ro cho mình nhưng vẫn đảm bảo cả hai bên cùng win-win.
Thực ra marketing là một phần của quản trị, trong bài này tôi sẽ không nói về marketing mà muốn nói đến một khía cạnh khác của quản trị, đó là cách tận dụng nguồn lực của người khác để tăng giá trị cho mình và giảm thiểu rủi ro "mất tiền". Tôi nhớ lại câu chuyện:

Bắt khách dọc đường



Khi tôi phụ trách kinh doanh cho một công ty du lịch, sếp chỉ đạo là nhắm vào hai thị trường tỉnh (Thái Nguyên và Tuyên Quang) trong mùa hè này để tránh cạnh tranh với tụi Hà Nội. Tất nhiên khi làm ở tỉnh, xe khách của công ty phải điều chuyển liên tục từ Hà Nội lên tỉnh và ngược lại, và trong một lần tôi phải lên Tuyên Quang, tôi đi xe của công ty lên đó trên chiếc xe khách 45 chỗ và chỉ có 3 người trên xe (tài xế, một anh đồng nghiệp, và Hải Nguyễn đẹp trai). Anh tài xế bảo tôi:

- Thấy khách anh tạt vào, mày hô xem thằng nào đi Tuyên Quang thì cho nó lên.
- Vãi! Thế mình lấy khách bao nhiêu?
- Bằng giá xe khách thôi, mẹ chúng nó đi với mình rộng rãi chẳng sướng bỏ mẹ ra, xe thì xe du lịch chứ có phải loại xe khách đéo đâu.

Hôm đó đi vào ban đêm nên ít khách, tôi lơ được có 2 khách đi cùng giúp anh tài xế kiếm thêm ít tiền chè cháo. Trong ngành vận tải, việc tận dụng lượt xe trống là việc phổ biến và đó là cách mà các nhà xe hái ra tiền, như trường hợp chuyến đi của tôi (đây là trường hợp cò con thôi). Ví dụ xe anh đang ở điểm A mà muốn đón khách ở điểm B, anh phải lái xe từ điểm A đến B để đón khách, lượt đi này chính là "nguồn lực dư thừa" vì xe anh không có khách, anh có thể tận dụng lượt đi này để bắt khách cho cùng tuyến đường. Nếu ai đã từng làm trong ngành vận tải du lịch sẽ biết kiểu điều xe đan xen để tiết kiệm một nửa chi phí vận chuyển mà tăng gấp đôi doanh thu này. Đó là việc khai thác tối đa nguồn lực dư thừa. Khách hàng sướng mà lái xe cũng sướng. WIN - WIN

Mối tình đầu

Chụp choẹt khi ngồi uống nước.

Đợt vào Sài Gòn, tôi nghe thấy một bạn trẻ gọi chai "Mountain Dew" này là "mối tình đầu", nghe có vẻ giống nhể. Cầm chai nước này, tôi thấy ngạc nhiên khi lần đầu thấy tên của một bộ phim (X-men) được quảng cáo trên chai nước. Tôi không thấy sự liên quan và đoán có thể sẽ thấy chai nước này xuất hiện trong bộ phim, hoặc có thể người đại diện nhà sản xuất bộ phim này đã trả tiền cho Pepsi để được quảng cáo trên bao bì của loại nước uống đang được giới trẻ ưa chuộng. Nhưng thực ra, câu trả lời bao gồm 2 lý do:

1. Pepsi muốn sử dụng những nhân vật trong bộ phim nổi tiếng này để tạo ra một sự kiện thu hút giới truyền thông, mục đích để PR cho "mối tình đầu" của mình. Ngược lại, X-men cũng được quảng cáo miễn phí trên vỏ chai, đây là hình thức tận dụng nguồn lực sẵn có để cả hai cùng WIN-WIN.
2. Khi nhiều người biết đến bộ phim X-men, thì việc phần mới của phim được quảng cáo trên cả chai nước có lẽ đáng để chú ý, kích thích sự tò mò về bộ phim, xách mông lên và đi xem phim. Việc này giúp tăng doanh thu cho bộ phim và tăng doanh thu cho cả...những cửa hàng bán Pepsi trong rạp chiếu phim. Lại là một sự cộng hưởng WIN-WIN.

Quay lại câu chuyện
Start-up thì ai cũng nghèo cả, vì thế việc đảm bao an toàn cho đồng vốn và sử dụng nó hiệu quả tối đa là điều rất quan trọng. Sẽ có nhiều yếu tố trong quản trị để đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn, tuy nhiên xét trên khía cạnh "nhỏ bé" của chúng ta, việc "tận dụng nguồn lực" là cách rất hữu ích để giúp giảm thiểu rủi ro, tránh trường hợp "đã nghèo còn rách".


Đây là đoạn tôi chat với T về cách để thăm dò thị trường một cách an toàn nhất. Tôi thấy hơi lo lắng khi T nói rằng định mở cửa hàng, đó là việc cần thiết nhưng có lẽ chưa phù hợp vào thời điểm này. Nếu như ta có khả năng và chi phí đủ để quảng cáo online còn người khác có mặt bằng để trưng bày, hãy tìm cách đàm phán với họ và kết hợp hai điểm mạnh lại với nhau để cùng win-win.

Khi T quảng cáo sản phẩm của mình trên mạng, khách hàng muốn mua sẽ phải đến địa chỉ trưng bày sản phẩm để ngắm nghía, ngửi hay sờ tận tay rồi mới thực hiện giao dịch. Chủ cửa hàng lúc này tự nhiên được thêm nhiều người biết đến, lại thêm được ít hoa hồng nữa (tất nhiên phải có hoa hồng, yên tâm đi vì chiết khấu trong siêu thị còn chua chát hơn nhiều). Tính ra thì chủ cửa hàng chẳng mất gì, mà được nhiều hơn nữa kia, trong khi T thì lại chẳng phải chịu rủi ro để mở cửa hàng mà lại thăm dò được thị trường, có điểm trưng bày như ai, miễn là T chịu khó một chút là được. Cứ "đánh rắn động cỏ" trước xem tình hình thế nào đã rồi lựa gió mà đưa đẩy thôi, chứ hùng hục mở shop và ngày ngày ngắm hoàng hôn thì... đắng nòng nắm!

Đây là cách mà tôi học được từ một người anh cũng rất giỏi kinh doanh, là kiến thức mà chỉ có trường đời mới học được. Với những kẻ nghèo kiết xác mà "học đòi kinh doanh" như chúng ta thì có lẽ việc tìm cách nào hiệu quả mà ít rủi ro nhất khi start-up là điều tối quan trọng. Và cách "tận dụng tối đa nguồn lực" này, theo tôi nghĩ cũng là những kiến thức hữu ích cho chúng ta, cứ góp nhặt và đút trong ruột rồi sẽ có lúc cần đến.
"Khôn" một chút cũng tốt mà. hihi

Thân thắng & quyết ái !